Tiêu chuẩn ISO 17025 là tiêu chuẩn quốc tế quy định các yêu cầu nhằm đảm bảo năng lực của phòng thử nghiệm và hiệu chuẩn (gọi tắt là PTN).
Tiêu chuẩn đưa ra các yêu cầu mà các PTN phải đáp ứng nếu muốn chứng minh rằng phòng thử nghiệm: đang áp dụng một hệ thống chất lượng; có năng lực kỹ thuật, và có thể đưa ra các kết quả thử nghiệm hoặc hiệu chuẩn có giá trị kỹ thuật.
Nội dung tiêu chuẩn bao quát tất cả các điều của ISO 9001, đồng thời bổ sung các yêu cầu kỹ thuật mà một PTN phải đáp ứng.
Tiêu chuẩn ISO 17025 áp dụng đối với các phòng thử nghiệm, phòng hiệu chuẩn (để xây dựng một hệ thống quản lý); cơ quan công nhận (để đánh giá, công nhận) và các Cơ quan nhà nước có thẩm quyền (để lựa chọn các PTN có đủ năng lực phục vụ hoạt động quản lý nhà nước).
Các lĩnh vực công nhận PTN gồm:
– Lĩnh vực thử nghiệm cơ.
– Lĩnh vực thử nghiệm điện – điện tử.
– Lĩnh vực thử nghiệm sinh học.
– Lĩnh vực thử nghiệm hoá học.
– Lĩnh vực thử nghiệm xây dựng.
– Lĩnh vực thử nghiệm không phá huỷ.
– Lĩnh vực hiệu chuẩn và đo lường.
– Lĩnh vực thử nghiệm dược phẩm.
2. Vì sao phòng thử nghiệm cần áp dụng tiêu chuẩn ISO 17025?
Hiện nay mỗi phòng thử nghiệm có một phương pháp thử riêng, một tiêu chuẩn thử riêng do những con người và máy móc của phòng thử nghiệm thực hiện.
Tuy nhiên kết quả thử nghiệm có những sai số nhất định do đó cần có một chuẩn mực để đánh giá và so sánh giữa các phòng thử nghiệm để kết quả có thể chấp nhận quốc tế.
Từ đó tiêu chuẩn ISO 17025 ra đời.
3. Những yếu tố cần để đạt được chứng nhận ISO 17025
Các yếu tố cần để đạt được chứng nhận ISO 17025 bao gồm:
– Yếu tố con người: Con người cần được đào tạo, có chứng chỉ thử nghiệm.
– Tiện nghi và điều kiện môi trường thử nghiệm.
– Phương pháp thử, hiệu chuẩn và hiệu lực của phương pháp.
– Thiết bị, máy móc phục vụ thử nghiệm.
– Tính liên kết chuẩn đo lường: Liên kết so sánh giữa các phòng thử nghiệm.
– Lấy mẫu thử.
– Quản lý mẫu thử nghiệm và hiệu chuẩn.
– Bên cạnh đó, ở thời điểm hiện tại còn có những thắc mắc liên quan đến cơ quan cấp chứng nhận ISO 17025?
– Hiện nay có nhiều tổ chức quốc tế cấp chứng nhận ISO 17025, ở Việt Nam Văn phòng công nhận quốc gia (BoA) sẽ tiến hành cấp chứng nhận này.
4. Các bước triển khai áp dụng tiêu chuẩn ISO 17025
Đào tạo cho PTN:
– Đào tạo khái niệm chung về công nhận PTN theo ISO 17025.
– Lợi ích của việc thực hiện ISO 17025, các yếu tố cơ bản của Hệ thống quản lý PTN theo ISO 17025.
– Cách thức tiến hành xây dựng hệ thống văn bản theo tiêu chuẩn ISO 17025.
– Đánh giá, ước lượng độ không đảm bảo đo trong thí nghiệm điện.
– Liên kết chuẩn trong đo lường.
Đánh giá thực trạng PTN: Việc đánh giá thực trạng PTN nhằm:
– Tìm hiểu hoạt động của PTN, tình trạng thiết bị thử nghiệm, điều kiện môi trường, con người, phương pháp thử, …
– Kết quả đánh giá thực trạng làm cơ sở quyết định các chỉ tiêu thử nghiệm có thể đủ điều kiện xin công nhận và/hoặc những thay đổi (về thiết bị, điều kiện đảm bảo môi trường thử nghiệm …) mà PTN phải thực hiện để được công nhận các chỉ tiêu chọn lựa.
5. Lợi ích của tiêu chuẩn ISO 17025
Tiêu chuẩn ISO 17025 có các lợi ích chính sau:
Tạo nền móng cho sản phẩm có chất lượng:
– “Một hệ thống quản lý tốt sẽ tạo ra sản phẩm có chất lượng tốt”.
– Tiêu chuẩn ISO 17025 giúp định hướng các hoạt động theo quá trình.
– Tiêu chuẩn ISO 17025 giúp quản lý hoạt động PTN một cách có hệ thống và có kế hoạch.
– Tiêu chuẩn ISO 17025 giúp giảm thiểu và loại trừ các chi phí phát sinh sau kiểm tra, chi phí bảo hành và làm lại.
– Tiêu chuẩn ISO 17025 giúp cải tiến liên tục hệ thống PTN và cải tiến liên tục kỹ thuật, năng suất, chất lượng.
Tăng năng suất và giảm giá thành:
– Tiêu chuẩn ISO 17025 cung cấp các phương tiện giúp cho mọi người thực hiện công việc đúng ngay từ đầu để giảm thiểu khối lượng công việc làm lại
– Tiêu chuẩn ISO 17025 giúp kiểm soát chi phí xử lý sản phẩm sai hỏng, giảm lãng phí về thời gian, nguyên vật liệu, nhân lực và tiền bạc.
– Tiêu chuẩn ISO 17025 giúp giảm được chi phí kiểm tra cho cả doanh nghiệp và khách hàng.
Tăng năng lực cạnh tranh:
– Tiêu chuẩn ISO 17025 giúp oanh nghiệp tăng lợi thế cạnh tranh thông qua việc chứng tỏ với khách hàng rằng: các sản phẩm họ sản xuất phù hợp với chất lượng mà họ đã cam kết, rằng PTN có năng lực kĩ thuật và có thể cung cấp các kết quả có giá trị về mặt kĩ thuật.
– Tiêu chuẩn ISO 17025 giúp PTN quản lý hiệu quả nguồn nhân lực, tích luỹ những bí quyết làm việc – yếu tố cạnh tranh đặc biệt của sản phẩm PTN.
Tăng uy tín của PTN về chất lượng:
– Tiêu chuẩn ISO 17025 giúp PTN nâng cao hình ảnh về một hệ thống quản lý kỹ thuật đạt tiêu chuẩn mà khách hàng, đối tác và người tiêu dùng mong đợi, tin tưởng.
– Tiêu chuẩn ISO 17025 giúp PTN chứng minh chất lượng sản phẩm, yêu cầu kỹ thuật của đáp ứng và vượt quá sự mong đợi của khách hàng.
– Tiêu chuẩn ISO 17025 giúp PTN xác định hiệu quả quá trình, phân tích, đánh giá kỹ thuật cho ra sản phẩm, ra quyết định quản lý, cải tiến hiệu quả hoạt động, nâng cao sự thoả mãn khách hàng thông qua những dữ liệu có ý nghĩa.